Sông tiền và sông hậu là gì? Nghiên cứu khoa học liên quan

Sông Tiền và sông Hậu là hai nhánh chính của sông Mê Kông khi vào Việt Nam, đóng vai trò thiết yếu trong thủy văn, nông nghiệp và giao thông đồng bằng sông Cửu Long. Hai dòng sông này phân lưu tại An Giang, chảy qua nhiều tỉnh miền Tây trước khi đổ ra biển Đông qua hệ thống cửa sông phức tạp và giàu phù sa.

Định nghĩa sông Tiền và sông Hậu

Sông Tiền và sông Hậu là hai phân lưu chính của hệ thống sông Mê Kông khi đi vào lãnh thổ Việt Nam. Chúng hình thành nên cấu trúc thủy văn và sinh thái quan trọng nhất của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Về mặt địa lý, hai sông này định hình toàn bộ mạng lưới kênh rạch, đồng ruộng, hệ sinh thái nước ngọt và lợ, đồng thời là xương sống của mọi hoạt động sản xuất, giao thông và sinh hoạt tại miền Tây Nam Bộ.

Sông Tiền, còn được gọi là Tiền Giang, là nhánh phía bắc khi sông Mê Kông phân chia tại khu vực biên giới Việt Nam – Campuchia. Sông này chảy qua các tỉnh Đồng Tháp, Tiền Giang, Vĩnh Long, Bến Tre trước khi đổ ra biển Đông qua nhiều cửa sông như Cửa Đại, Ba Lai, Hàm Luông và Cổ Chiên.

Sông Hậu, hay còn gọi là Hậu Giang, là nhánh phía nam. Sau khi tách khỏi dòng chính Mê Kông tại khu vực gần Tân Châu (An Giang), nó chảy qua các tỉnh An Giang, Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng. Sông Hậu đổ ra biển Đông qua các cửa sông lớn như Định An và Trần Đề, là tuyến đường thủy chiến lược và nguồn cung nước chủ yếu cho vùng trung tâm đồng bằng.

Bảng dưới đây cung cấp tóm tắt các đặc điểm phân biệt giữa hai nhánh chính:

Tiêu chí Sông Tiền Sông Hậu
Vị trí phân lưu Gần tỉnh Đồng Tháp Gần thị xã Tân Châu, An Giang
Chiều dài ước tính ~250 km ~200 km
Các tỉnh đi qua Đồng Tháp, Tiền Giang, Bến Tre An Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng
Cửa biển Cửa Đại, Hàm Luông, Ba Lai Định An, Trần Đề

Vị trí địa lý và phân lưu từ sông Mê Kông

Khi sông Mê Kông chảy vào lãnh thổ Việt Nam tại tỉnh An Giang, dòng sông này bắt đầu chia tách để tạo thành hai dòng chính là sông Tiền và sông Hậu. Vị trí phân lưu chính diễn ra tại khu vực gần thị xã Tân Châu, nơi địa hình và độ dốc cho phép dòng sông chia thành hai hướng chảy rõ rệt, điều phối lại lưu lượng cho toàn đồng bằng phía hạ lưu.

Sông Tiền nhận phần lớn lượng phù sa và có nhiều chi lưu nhỏ tỏa ra tạo thành mạng lưới như sông Mỹ Tho, sông Ba Lai và sông Hàm Luông. Sông Hậu tuy mang ít phù sa hơn nhưng có độ sâu lòng sông lớn hơn, thuận tiện cho giao thông thủy. Sông này kết nối trực tiếp với sông Bassac (Campuchia) trước khi chảy vào Việt Nam.

Vị trí địa lý của hai sông cũng tạo nên đặc trưng đa dạng về thủy văn và nông nghiệp cho từng vùng. Các tỉnh ven sông Tiền như Tiền Giang và Bến Tre thiên về trồng cây ăn trái và lúa nước, trong khi khu vực sông Hậu như Cần Thơ và Sóc Trăng nổi bật với nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là cá tra và tôm nước lợ.

Dưới đây là danh sách các chi lưu quan trọng từ mỗi dòng sông:

  • Sông Tiền: Sông Hàm Luông, Sông Ba Lai, Sông Cổ Chiên
  • Sông Hậu: Sông Trà Ôn, Sông Cần Thơ, Sông Lộ

Sự phân tách và tái phân bố lưu lượng của sông Mê Kông tại khu vực này là một hiện tượng địa lý phức tạp, phản ánh quá trình tiến hóa hàng ngàn năm của đồng bằng châu thổ này.

Đặc điểm thủy văn

Hệ thống sông Tiền và sông Hậu chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chế độ dòng chảy của sông Mê Kông, kết hợp với tác động của thủy triều biển Đông. Điều này tạo nên chế độ thủy văn đặc trưng là mùa nước lũ rõ rệt, thời kỳ từ tháng 7 đến tháng 11 hàng năm, và mùa khô kéo dài từ tháng 12 đến tháng 5.

Theo số liệu từ Ủy hội sông Mê Kông, tổng lưu lượng trung bình hàng năm của hai sông vào khoảng 470 tỷ m3. Trong mùa lũ, lưu lượng có thể vượt mốc 30.000 m3/giây, gây ngập lụt tại các vùng trũng như Đồng Tháp Mười và tứ giác Long Xuyên nếu không có hệ thống đê bao và cống điều tiết hiệu quả.

Một đặc điểm đáng chú ý là ảnh hưởng của thủy triều kép – hiện tượng mực nước thay đổi hai lần mỗi ngày – lan sâu vào vùng nội địa thông qua hai sông. Điều này làm tăng độ phức tạp trong quy hoạch thủy lợi, đòi hỏi hệ thống kênh rạch phải được thiết kế linh hoạt để vừa phục vụ thoát lũ mùa mưa, vừa giữ ngọt chống mặn mùa khô.

Sự thay đổi mạnh về lưu lượng theo mùa được thể hiện qua bảng sau:

Tháng Lưu lượng sông Tiền (m3/s) Lưu lượng sông Hậu (m3/s)
Tháng 1 4.200 3.900
Tháng 8 14.500 12.700
Tháng 10 18.000 15.800

Tài liệu tham khảo

  • Ủy hội sông Mê Kông (MRC). www.mrcmekong.org
  • Stimson Center – Mekong Policy Project. www.stimson.org
  • Nguyễn Văn Hùng et al. (2021). Tác động của đập thủy điện đến hạ lưu Mê Kông. Tạp chí Tài nguyên nước.
  • Hiệp hội cảng biển Việt Nam. www.vpa.org.vn
  • Quyết định 287/QĐ-TTg. chinhphu.vn

Các bài báo, nghiên cứu, công bố khoa học về chủ đề sông tiền và sông hậu:

ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NƯỚC MẶT VÀ TẦN SUẤT KIỂM TRA TRÊN SÔNG TIỀN VÀ SÔNG HẬU, TỈNH AN GIANG, SỬ DỤNG DỮ LIỆU GIÁM SÁT TRONG 10 NĂM Dịch bởi AI
TRA VINH UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE; p-ISSN: 2815-6072; e-ISSN: 2815-6099 - - Trang 78-88 - 2020
Nghiên cứu nhằm đánh giá sự biến đổi về chất lượng nước mặt và tần suất giám sát tại ba trạm giám sát liên tục trên sông Tiền (cụm MT1) và sông Hậu (cụm MH1 và MH2) qua giai đoạn 10 năm (2009-2018), với tần suất giám sát 12 lần trong một năm (hàng tháng). Các biến số chất lượng nước bao gồm nhiệt độ (oC), pH, oxy hòa tan (DO, mg/L), chất rắn lơ lửng tổng số (TSS, mg/L), nitrat (N-NO-3, mg/L), orth...... hiện toàn bộ
#Tỉnh An Giang #phân tích nhóm #coliforms #ô nhiễm #sông Tiền và sông Hậu #chất lượng nước
SO SÁNH ĐẶC ĐIỂM HÌNH HÌNH ẢNH X QUANG THƯỜNG QUI, CẮT LỚP VI TÍNH VÀ CỘNG HƯỞNG TỪ LAO CỘT SỐNG TRÊN 60 BỆNH NHÂN LAO CỘT SỐNG ĐƯỢC PHẪU THUẬT TẠI BỆNH VIỆN PHỔI TRUNG ƯƠNG
Tạp chí Y học Việt Nam - Tập 524 Số 1A - 2023
Mục tiêu nghiên cứu mô tả và so sánh đặc điểm hình ảnh X quang thường qui, chụp cắt lớp vi tính và cộng hưởng từ lao cột sống được phẫu thuật tại bệnh viện Phổi trung ương. Cỡ mẫu 60 bệnh nhân. Phương pháp hồi cứu, mô tả, cắt ngang. Tuổi TB: 58 ± 15,6; nam/nữ: 1,3/1; Thời gian chẩn đoán được lao cột sống tính từ khi có triệu chứng < 2 tháng: 43,3%; Giải phẫu bệnh viêm lao điển hình (91,7%). Nuô...... hiện toàn bộ
#Lao cột sống; Xquang thường qui cột sống; Cộng hưởng từ lao cột sống; Cắt lớp vi tính lao cột sống.
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG VẬN ĐỘNG VÀ CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG CỦA BỆNH NHÂN GÃY CỔ XƯƠNG ĐÙI SAU PHẪU THUẬT THAY KHỚP HÁNG BÁN PHẦN TẠI TỈNH AN GIANG NĂM 2020 - 2021
Tạp chí Y học Việt Nam - Tập 510 Số 1 - 2022
Đặt vấn đề: gãy cổ xương đùi thường gặp ở người cao tuổi, thay khớp hang bán phần là phương pháp điều trị thường được áp dụng. Mục tiêu: đánh giá kết quả phục hồi chức năng vận động, chất lượng cuộc sống và một số yếu tố liên quan. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 84 bệnh nhân cao tuổi thay khớp háng bán phần. Kết quả: phục hồi chức năng vận động loại tốt và rất tốt tăng d...... hiện toàn bộ
#gãy cổ xương đùi #thay khớp hang bán phần #phục hồi chức năng vận động #chất lượng cuộc sống
Vấn đề chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe, bao gồm triệu chứng, ở bệnh nhân COVID-19 cấp tính hoặc hậu COVID-19; một tổng quan tài liệu hệ thống Dịch bởi AI
Springer Science and Business Media LLC - Tập 30 - Trang 3367-3381 - 2021
Tổng quan hệ thống này được thực hiện nhằm xác định tất cả các vấn đề liên quan đến chất lượng cuộc sống (HRQoL) liên quan đến sức khỏe có liên quan đến COVID-19. Một tìm kiếm tài liệu hệ thống đã được thực hiện vào tháng 4 năm 2020. Trong bốn nhóm gồm ba người đánh giá, tất cả các tóm tắt đã được đánh giá độc lập về khả năng đưa vào bởi hai người đánh giá. Sử dụng một danh sách kiểm tra đã được x...... hiện toàn bộ
#COVID-19 #chất lượng cuộc sống #triệu chứng #tâm lý học #khoa học sức khỏe
CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA GIẢI PHÁP KÈ MỎ HÀN CỌC ỨNG DỤNG ĐỂ CHỈNH TRỊ SÔNG TIỀN VÀ SÔNG HẬU
Tạp chí Khoa học và Công nghệ Thủy lợi - Số 40 - Trang 59 - 2019
Sông Mê Công đoạn chảy qua Việt Nam có chiều dài khoảng 250km, có các nhánh sông chảy trực tiếp qua 9/13 tỉnh thành của ĐBSCL. Hiện nay, sạt lở bờ sông đang diễn ra với mức rất nghiêm trọng uy hiếp đến sự ổn định của hành lang dân sinh ven sông. Đã có nhiều nghiên cứu v&...... hiện toàn bộ
Mối liên hệ giữa liều lượng bức xạ khối u, phản ứng và sự sống còn tổng quát ở bệnh nhân có khối u nội tiết không phẫu thuật được điều trị bằng 177Lu DOTATATE (LuTate) Dịch bởi AI
European Journal of Nuclear Medicine - Tập 50 - Trang 2997-3010 - 2023
Liệu pháp bức xạ phân tử qua thụ thể peptide (PRRT) cung cấp bức xạ định hướng đến các khối u nội tiết tố thần kinh (NEN) thể hiện thụ thể somatostatin (SSR). Chúng tôi đã khảo sát các hệ quả dự đoán và tiên lượng của liều lượng bức xạ khối u liên quan đến phản ứng bởi hình ảnh phân tử PET/CT 68 Ga DOTATATE (GaTate) và sự thay đổi thể tích khối u SSR (MITVSSR) cũng như RECIST 1.1, và sự sống còn t...... hiện toàn bộ
#PRRT #Liều bức xạ khối u #Khối u nội tiết tố thần kinh #PET/CT #68 Ga DOTATATE #Sống còn tổng quát
Xạ hình xương 3 pha và SPECT/CT đánh giá, dự báo khả năng sống và liền xương sau phẫu thuật ghép xương tự thân: Báo cáo trường hợp lâm sàng
TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 - - 2023
Ghép xương là phẫu thuật phổ biến với việc xương ghép được sử dụng để tạo ra xương mới và hình thành quá trình liền xương. Việc đánh giá tình trạng xương ghép sau phẫu thuật, đặc biệt ở giai đoạn sớm rất có ý nghĩa với các nhà lâm sàng. Xạ hình xương sử dụng 99mTc MDP là một kỹ thuật không xâm lấn đã được áp dụng trong việc đánh giá sớm khả năng sống của xương ghép. Sự hấp thụ dược chất phóng xạ p...... hiện toàn bộ
#Phẫu thuật ghép xương tự thân bảo tồn chi #xạ hình 3 pha #SPECT/CT đánh giá sống còn của xương ghép.
Nghiên cứu diễn biến hình thái lòng sông Tiền và sông Hậu đồng bằng sông Cửu Long
Tạp chí Khoa học và Công nghệ Thủy lợi - Số 84 - Trang 2 - 2024
Diễn biến hình thái lòng sông Tiền và sông Hậu ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đã có những biến động phức tạp trong những năm gần đây. Đặc biệt là trong bối cảnh của biến đổi khí hậu, nước biển dâng và cả các hoạt động của con người làm thay đổi chế độ thuỷ động lực và bùn cát ở đồng bằng. Nghiên cứu này đã sử dụng mô hình hai chiều tổng thể cho toàn đồng bằng và bộ số liệu khảo sát chi tiết đầy...... hiện toàn bộ
#Đồng bằng sông Cửu Long #mô hình toán #hạ thấp lòng dẫn #bùn cát.
Đánh giá kết quả sớm của phẫu thuật Maze sử dụng sóng Radio với đầu đốt đơn cực điều trị rung nhĩ ở bệnh nhân phẫu thuật van 2 lá
Tạp chí Phẫu thuật Tim mạch và Lồng ngực Việt Nam - - 2021
Tổng quan: Phẫu thuật Maze sử dụng sóng radio với đầu đốt đơn cực là phương pháp điều trị rung nhĩ hiệu quả ở bệnh nhân phẫu thuật van 2 lá hương pháp: Mô tả hồi cứu và tiến cứu, 50 bệnh nhân có bệnh van 2 lá đơn thuần kèm rung nhĩ, được phẫu thuật van 2 lá và/hoặc sửa 3 lá, thu nhỏ nhĩ trái kèm phẫu thuật Maze sử dụng sóng radio với đầu đốt đơn cực. Mổ mở hoặc nội soi Kết quả: Tuổi trung bình: 53...... hiện toàn bộ
#Phẫu thuật Maze #phẫu thuật Maze sử dụng sóng radio #đầu đốt đơn cực #rung nhĩ #phẫu thuật van 2 lá
Nghiên cứu theo dõi phẫu thuật lấy nội tạng khẩn cấp (ELFUS): điều tra tính khả thi triển vọng về biến chứng sau phẫu thuật và chất lượng cuộc sống sử dụng các chỉ số tự báo cáo của bệnh nhân lên đến một năm sau phẫu thuật lấy nội tạng khẩn cấp Dịch bởi AI
Perioperative Medicine - Tập 10 - Trang 1-8 - 2021
Phẫu thuật lấy nội tạng khẩn cấp mang theo một nguy cơ đáng kể trong thời gian phẫu thuật. Nghiên cứu này nhằm xác lập tính khả thi của việc tuyển chọn tham gia một nghiên cứu sử dụng các công cụ chấm điểm đã được xác nhận để đánh giá biến chứng sau phẫu thuật; và các chỉ số tự báo cáo của bệnh nhân (PROMs) để đánh giá chất lượng cuộc sống và chất lượng hồi phục trong thời gian lên đến một năm sau...... hiện toàn bộ
#phẫu thuật lấy nội tạng khẩn cấp #biến chứng sau phẫu thuật #chất lượng cuộc sống #chỉ số tự báo cáo của bệnh nhân #nghiên cứu quan sát
Tổng số: 12   
  • 1
  • 2